9 نکته درباره آموزش موسیقی به کودکان
نوشتۀ بابک ولی‌پور
نوازنده و معلم گیتار
کودکان برای زبان آموزی به کلاس نمی‌روند و تمرین قواعد و املاء نمی‌کنند. نوعی آمادگی ذاتی و زیست‌شناختی آنان را به استفاده از زبان سوق می‌دهد. از اصوات ساده شروع می‌کنند و به تدریج بدون نگرانی از اشتباه بودن تلفظ واژگان منظور خود را به اطرافیان می‌رسانند. طبیعی است که محرک‌ها و شرایط محیطی در استفادۀکودکان از ابزار زبان و تفکر موثرند. آنچه بعدتر اتفاق می‌افتد بررسی ساختارهای زبان و تمرین در راستای شناخت بهتر زبان است
من معتقدم که موسیقی برای کودکان می‌تواند از جهاتی مشابه با زبان باشد؛ یعنی کودکان آن را درک می‌کنند و متناسب با نیاز و علاقۀ خود آن را به کار می‌گیرند.نیازی نیست که در مورد کودکان آموزش موسیقی از ابتدا برای تصحیح و یاد دادن قواعد باشد بلکه شوق نواختن و کشف ناشناخته‌ها در اولویت است. جرقه‌ای که میان کودک و موسیقی ایجاد شده را می‌توان شعله‌ور کرد و مهمترین هدف از اموزش شاید همین باشد؛ پس حواسمان باشد با اتخاذ روش‌های نامناسب و بدور از خلاقیت و شناخت از کودک انها را از موهبت زیست موسیقایی محروم نکنیم.
در ادامه چند نکته دربارۀ آموزش موسیقی به کودکان را با شما به اشتراک می‌گذارم. اینها را ابه واسطۀ تجربۀ کار با کودکان و مطالعه درباره آموزش جمع‌آوری کرده‌ام:
- به ساخت موسیقی و سرودن شعر اهمیت دهید. اگر کودکی به آواز خوانی یا نوشتن داستان علاقه دارد، از این گرایش و پتانسیل نهفته در آن ساده عبور نکنید.
- برخلاف برخی مدارس که شخصیت و خواست کودکان را در مسیر آموزش و مواد درسی دخیل نمی‌کنند، سعی کنید محیطی در کلاس بسازید که کودک احساس کند اراده و علایقش در آن محترم و ارزشمند است.
- معلم موسیقی اگر نتواند با کودک ارتباط دوستانه برقرار کند، سخت بتواند خلاقیت و شوق کودک را نسبت به موسیقی افزایش دهد. تهدید، تنبیه و اجبار به تمرین شاید کودک را ساز به دست کند اما او را مشتاق بار نخواهد آورد.
- همه چیز در کتاب نیست و نباید به یک یا دو کتاب اکتفا کنید. گاهی کتاب آموزشی را ببندید و ببینید که کودک چه دوست دارد و برایش در حال حاضر چه چیز هیجان‌انگیز است. کتاب‌های اموزشی ساز که برای کودکان منتشر شده هم از این ماجرا مستثنی نیستند.
- هوش‌های مختلف را در آموزش به کار بگیرید. از هوش زبانی گرفته تا هوش منطقی و درون فردی و بین فردی و غیره. هدف از کلاس موسیقی نواختن چند قطعه نیست، هدف بهتر زیستن است.
- درباره موسیقی با کودکان صحبت کنید. آنچه می‌نوازند قرار است احساس و تفکر در آنها برانگیزد؛ از کنار آن ساده عبور نکنید. در ابتدا شاید با یکی دو کلمه احساسشان را بیان کنند اما به تدریج شرح بیشتری درباره آنچه می‌نوازند یا می‌شنوند ارائه می‌کنند. این یکی از از امکان‌هایی است که موسیقی به ما می‌دهد تا در کلام و سخن گفتن قدم‌های جدی برداریم.
- گفتگو میان والدین و معلم و ارتباط نزدیک میان آنها آموزش موسیقی را پویاتر می‌کند.
- والدین تلاش کنند کودک به مقدار کافی زمان برای تمرین داشته باشد و مثلا با بیرون رفتن‌ها و میهمانی‌ها و مسافرت‌های پی‌در‌پی روند تمرینی را دچار مشکل نکنند. اگر کودک امتحانی را در مدرسه در پیش دارد اما سراغ سازش آمده، او را بازخواست نکنند و برای آرامش او حین تمرین تلاش کنند.
- درک کودکان از تمرین با بزرگسالان متفاوت است. آنها ممکن است دقیقا انچه معلم خواسته را انچام ندهند یا تمرین را به بازی بگذرانند. نگران نباشید! برای برنامه‌ریزی بخش‌های مختلف تمرینی با خود بچه‌ها مشورت کنید و اگر بخشی را حذف کردند، با استفاده از تجربه، خلاقیت و دانش خود، ان بخش را به شکلی دیگر و نه چندان عیان در بخش‌های مورد علاقه‌اش ادغام کنید.
آموزش موسیقی به کودکان
آخرین دیدگاهها