فرناندو سور به روایت فرهنگ موسیقی Grove
نوشتهی برایان جفری
ترجمهی بابک ولیپور
(ژوزف) فرناندو (ماکاری) سور (سورز) آهنگساز و گیتاریست اهل کاتالان، درتاریخ ۱۴ فوریه سال ۱۷۷۸ در بارسلونا غسل تعمید داده شد و ۱۰ جولای ۱۸۳۹ در پاریس درگذشت. او در مدرسهی آواز جمعی صومعه مونتسرات به یادگیری موسیقی پرداخت و سپس عازم آکادمی نظامی بارسلونا شد. در سال ۱۹۷۶ اپرای تلماکوی (Telemaco) سور در بارسلونا و تالار Teatro de la S Cruz این شهر ساخته شد. او در سال ۱۷۹۹ به مادرید رفت و از آن زمان تا سال ۱۸۰۸ که شغلی دفتری در بارسلونا و منطقه مجاور آن مالاگا داشت از مادرید نیز دیدارهایی گاه به گاه به عمل آورد. در این دوره دست به ساخت چندین سمفونی، کوراتت زهی، یک موتت و بولروهای متعدد و بولرو سگیدیاهایی (seguidillas boleras) برای آواز با همراهی گیتار یا پیانو زد. برخی از آثارش برای گیتار سولو احتمالا در همین مقطع زمانی ساخته شدهاند. در طول جنگ ۱۸۰۸ سور با فرانسه جنگید و ترانههایی میهنپرستانه ساخت که از میان آنها «زیستن در زنجیر» (Vivir en cadenas) ، «بیا» (Venid) و «فاتحان» (vencedores) ( هر دو بر اساس اشعار خوان باتیستا آریازا) به شهرت رسیدند. اما در حدود سال ۱۸۱۰ همچون بسیاری دیگر از روشنفکران اسپانیایی، سور نیز شغلی اداری را زیر نظر فرانسویها عهده دار شد. به همین خاطر پس از عقبنشینی فرانسه در سال ۱۸۱۳ او مجبور به ترک اسپانیا و مهاجرت به پاریس شد.
سور در سال ۱۸۱۵ راهی انگلستان شد و در آنجا یازده مجموعه از آریتاهای (ariettas) ایتالیایی که برای آواز و پیانو ساخته بود را منتشر کرد. نشریهی Repository of Arts در تاریخ ۱ مارچ ۱۸۲۰ دربارهی این آثار منتشر شدهی سور چنین نوشت:
« آثار آوازی آقای سور آنقدر مقبولند که اگر مجموعهی جدید دیگری از آریاها به قلم ایشان منتشر شود همانقدر حواسها را متوجه خود میکند که انتشار رمان تازهای از نویسندهی واورلی (Waverley).»
در این دوره دوئتهای آوازی و دو ترانه انگلیسی را در کنار قطعاتی برای پیانوی سولو و گیتار سولو منتشر کرد. چهار بالهی او میان سالهای ۱۸۲۱ تا ۱۸۲۳ در لندن ساخته شد که موفقترینشان «سندریون» (Cendrillon) بود. در اولین اجرای این باله رقصندهی مشهور، ماریا مرکاندوتی (Maria Mercandotti) به اولین موفقیت بزرگ خود در انگلستان دست پیدا کرد. بالهی سندریون بیش از ۱۰۰ بار در اپرای پاریس اجرا شد و برای افتتاحیهی تئاتر بولشوی موسکو در سال ۱۸۲۳ انتخاب شد. آن سال سور همراه با فلیسیته هیلن (Félicité Hullin) که نقش رقصندهی اصلی را ایفا میکرد به روسیه رفت. پس از بازگشت به پاریس در سال ۱۸۲۶، فورا ۶ اثر برای گیتار منتشر کرد که احتمالا محصول دورهی اقامت در روسیه بود. در ادامه متود گیتارنوازیاش را در سال ۱۸۳۰ و سپس آثار دیگری برای گیتار منتشر کرد. او تدریس و نواختن گیتار را تا زمان مرگ ادامه داد.
سور به عنوان گیتاریست کنسرتی به شهرت رسید و برای بیش از ۶۵ اثری که برای این ساز ساخته بسیار مشهور است؛ آثاری که بخش مهمی از رپرتوار گیتار کلاسیک را تشکیل میدهند. او از «مورتی» (Moretti) این ایده را گرفت که آکوردنوازی تنها بخشی از نواختن گیتار است و همهی آن نیست؛ در مورد سبک وامدار هایدن و موتزارت است. متود فرناندو سور «چشمگیرترین کتاب در زمینهی تکنیک تا به امروز» لقب گرفته است (Grunfeld, 182). همچون آثار گیتاریاش، آوازها و موسیقی بالهی سور در سراسر اروپا مورد تحسین بود. موسیقی آوازیاش روی آثار گیتاریاش اثرگذار بوده است خصوصا در برخوردی که با ملودی دارد.
اجرای ادواردو فرناندز از اثر فرناندو سور Variations on Mozart’s Magic Flute, Op. 9
آثار
گیتار
Pubd London or Paris, c1810–۲۳: ۳۰ divertimentos, opp.1, 2, 8, 13, 23; 6 sets of variations, opp.3, 9, 11, 15, 16, 20; 5 fantasias, opp.4, 7, 10, 12, 21; 6 Short Pieces, op.5; 12 Studies, op.6; 12 Minuets, op.11; Grand Solo, op.14; 2 sonatas, opp.15, 22; 12 waltzes, opp.17, 18; arias arr. from Die Zauberflöte, op.19 |
Pubd Paris, 1826: 8 Short Pieces, op.24; Sonata, op.25; 3 sets of variations, opp.26–۸; ۱۲ Studies, op.29 |
Pubd Paris, 1826–۳۹: ۶ fantasias, opp.30, 46, 52, 56, 58, 59; 97 lessons and exercises, opp.31, 35, 44, 60; 24 short pieces, opp.32, 42, 45, 47; 6 salon pieces, opp.33, 36; 12 waltzes, opp.51, 57; Variations, op.40; Serenade, op.37; 6 Bagatelles, op.43; 6 Pieces, op.48; Le calme, caprice, op.50; duets, opp.34, 38, 39, 41, 44 bis, 49, 53, 54 bis, 55, 61–۳ |
Other: La candeur (Paris, 1835); La romanesca, with vn acc., F-Pn; Air varié; Bolero aduo, 2 gui |
سایر آثار
Ops: Telemaco nell’isola de Calipso, Barcelona, S Cruz, 1796; Don Trastullo, inc., lost |
Ballets: La foire de Smyrne, London, 1821, lost; Le seigneur généreux, London, 1821, lost; Cendrillon, London, 1822, march arr. gui (Paris, 1823); L’amant peintre, London, 1823, as Alphonse et Léonore, ou L’amant peintre, Moscow, 1824; Hercule et Omphale, Moscow, 1826; Le sicilien, Paris, 1827; Hassan et le calife, London, 1828, lost |
Incid music: Elvira la portuguesa (melodramma), Madrid, c1804, lost |
Vocal: at least 25 boleros or seguidillas boleras for 1–۳vv, acc. gui/pf, some pubd; 33 ariettas, lv, pf, all pubd London; Sp., It., Eng. songs and duets, acc. pf, all pubd London or Paris; cant.; O crux, ave spes unica, motet; mass, lost |
Inst: waltzes, quadrilles, other pieces, pf 2–۴ hands, all pubd; March for military band, arr. pf, pf 4 hands (St Petersburg, c1826); 3 pieces for harpolyre (Paris, c1830); 2 syms., 3 str qts, Concertante, gui, str trio, all lost |
کتابشناسی
MGG1(H. Radke)
‘Sor’, Encyclopédie pittoresque de la musique (Paris, 1835)
- Saldoni: Diccionario biográfico-bibliográfico de músicos españoles, i (Madrid, 1868/R)
- Rocamora: Fernando Sor (Barcelona, 1957)
W.G. Sasser: The Guitar Works of Fernando Sor (diss., U. of North Carolina, 1960)
F.V. Grunfeld: The Art and Times of the Guitar (New York, 1969/R), 174ff
- Jeffery: ‘ Fernando Sor, Concert Performer’, Guitar Review, no.39 (1974), 6–۱۰
- Jeffery: Fernando Sor: Composer and Guitarist (London, 1977, 2/1994)
- Moser: Fernando Sor: Versuch einer Autobiographie und gitarristishe Schriften (Cologne, 1984)
- Piris: Fernando Sor: une guitare à l’orée du Romantisme (Paris, 1989)
BRIAN JEFFERY
آخرین دیدگاهها