محمدرضا شجریان به روایت فرهنگ موسیقی Grove
نوشتهی لادن نوشین
ترجمهی بابک ولیپور
محمدرضا شجریان متولد ۲۳ سپتامبر ۱۹۴۰ در شمال شرق ایران، شهر مشهد. خوانندهی ایرانی و یکی از موسیقیدانان مهمی است که در رونسانس موسیقی سنتی و دیگرهنرهای ایران در دوران پس از انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹ایفای نقش کردند. شجریان در خاندانی با سنت موسیقایی طویل متولد شد. در ۱۸ سالگی به رادیوی محلی مشهد پیوست. در سال ۱۹۶۶ به سازمان رادیو ملی ایران در تهران رفت؛ در این دوران با تکیه بر گرمی صدای ممتاز و تکنیک استادانهاش به جایگاه برجستهای دست یافت. شجریان با استادهای چندی از جمله احمد عبادی، اسماعیل مهرتاش، فرامرز پایور، عبدالله دوامی و نورعلی برومند به مطالعه در موسیقی ایرانی پرداخت. او در فاصلهی سالهای ۱۹۶۶ تا ۱۹۸۶ به طور منظم در رادیوی ایران به اجرا پرداخت. بسیاری از این برنامهها در ادامه به صورت ضبطهای تجاری منتشر شدند. او در تلویزیون ملی ایران نیز میان سالهای ۱۹۷۱ و ۱۹۷۶ به دفعات حاضر بود. شجریان از سال ۱۹۷۷ با گروههای متعددی به اجرا و ضبط اشتغال داشت و در اروپا، آمریکای شمالی و آسیا کنسرت داد. آثار او در مقام خواننده بازتاب دهندهی دانش گستردهی او از شعر کلاسیک ایرانی است.
شچریان چند ساز را مینوازد که در آن بین سنتور قابل توجه است. او علاوه بر خوانندگی در حد فاصل سالهای ۱۹۷۷ تا ۱۹۷۹ و سال ۱۹۹۰ در دانشگاه تهران تدریس کرد. تعلق خاطر شجریان به موسیقی نواحی ایران از ابتدای تجربیات موسیقاییش در ناحیهی خراسان، جایی که متولد شد و بالید، تا پژوهش بر انواع موسیقی فولک ایران با او بوده است. شجریان بر روی معرفی تکنیک آواز خوانی و ردیف آوازی نیز کار کرده است.
محمدرضا شجریان از میزان بالایی شهرت و احترام در کشورش برخوردار است. او در ایران به عنوان مطرحترین خوانندهی کلاسیک دوران پس از انقلاب مورد توجه است.
کتابشناسی و دیگر منابع
Bidad, Aref and Sheyda ensembles, perf. M.R. Shajariān, Halco (1985)
Behroozi: Chehrehā-ye musiqi-e Iran [Profiles of Iranian musicians] (Tehran, 1988)
The Abu-Ata Concert, perfs. M.R. Shajariān and M.R. Lotfi, Kereshmesh KCD-107 (1996)
Dar Khi’āl, perfs. M.R. Shajariān and M. Derakhshāni, Soroush SIS 143 (1996)
آخرین دیدگاهها