مارسین دیلا؛ آقای برنده
کوتاه از کار و بار نوازندگی مارسین دیلا
نوشتهی بابک ولیپور
در سالهای اخیر بیش از هر زمان، شاهد برگزاری مسابقات و فستیوالهای موسیقی در زمینه نوازندگی بودهایم. این مسابقات هنوز نتوانستهاند موافقت همه هنرمندان و دستاندرکاران موسیقی را با خود همراه کنند؛ انتقاداتی از این دست که: “نمیتوان همه را با یک سنگ، محک زد”؛ “سلیقه داوران تاثیری انکار نشدنی در انتخاب برندگان دارد” و ” کسانی که شایستگی کسب رتبه دارند اما حائز رتبه نمیشوند” بر این مسابقات وارد شده است. با این همه، کسب رتبه در مسابقات معتبر، تاییدی است بر کیفیت کار نوازندگان. توضیح آنکه ممکن است هنرمندی با وجود شایستگی از این عناوین بیبهره بماند اما غالبا همه برندگان دارای سطح بالایی در نوازندگی هستند. از مرسومترین معیارهای انتخاب برای علاقهمندان موسیقی در سر تا سر دنیا توجه به موفقیتهای نوازندگان در مسابقات بینالمللی است.
کسب ۱۸ جایزه از مسابقات معتبر بین المللی گیتار کلاسیک در عرض ۷ سال، از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۶ و سرانجام خداحافظی از مسابقات گیتار در سال ۲۰۰۷ ، با دریافت مدال طلای مسابقه بینالمللی بنیاد گیتار آمریکا (GFA)، از مارسین دیلا چهرهای جهانی در عرصه گیتار کلاسیک ساختهاست. منتقدان، نوازندگان و دوستداران موسیقی، همه در این موضوع اتفاق نظر دارند که دیلا نوازندهای متمایز با بیانی منحصر به فرد است.
در ۳۰ سالگی، تبحر دیلا به حدی بود که چیچیلیا رودریگو، دختر و مدیر برنامههای خواکین رودریگو، را بر آن داشت تا اولین اجرای جهانی Toccata، اثری که در سال ۱۹۳۳ برای گیتار نوشته اما مفقود شده بود، را به وی محول کند. این قطعه در سال ۲۰۰۶ در مادرید نواخته شد.
مارسین دیلا متولد ۱۹۷۶در شهر کورزو واقع در کشور لهستان است؛ از ۸ سالگی گیتار کلاسیک نواخته، همچنین تحصیل موسیقی و نوازندگی را از کنسرواتوار Ruda Slaska آغاز کرده است. واندا پالاچ (Wanda Palacz) در فاصله سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ مربی دیلا در آکادمی موسیقی کاتوویس (Katowice) بود؛ این سالها مصادف است با اولین حضور مارسینِ جوان در مسابقات معتبر گیتار و کسب رتبه اول در آنها.
روند رو به رشد دیلا، وی را برای یادگیری بیشتر راهیِ دیگر کشور های اروپا کرد. پروفسور اسکار گیلیا (Oscar Ghiglia) و پروفسور سونیا پرونبا ( Sonja Prunnbaue) و پروفسور کارلو مارکیونه (Carlo Marchione) به ترتیب معلمان وی درآکادمی های موسیقی بازل سوییس، فرایبورگ آلمان و ماستریخت هلند بودند. اسکار گیلیا تا کنون شاگردان زیادی را تربیت کرده که در عرصه جهانی دارای شهرت هستند. او خود از شاگردان آندرس سگوویا است.
علاقه دیلا به حضور در همایشها و مسابقات موسیقی، به خصوص گیتار، از او چهرهای فعال در این عرصه ساخته است؛ تعدادی از برنامههایی که دیلا در آنها به عنوان مهمان حضور داشته، بدین شرح است: فستیوال بینالمللی Settimane Musicali di Stresa ایتالیا، Don Quijote Music Festival فرانسه، Burghofspiele Eltville آلمان، فسیوال بینالمللی الیمپوس روسیه و فستیوال موسیقی اروپای مرکزی در کشور لتونی.
در فوریه سال ۲۰۰۷، همراه با ارکستر Hermitage State در همایش سنپطرزبورگ به اجرای گیتارپرداخت. علاوه بر این در کارنامه دیلا همکاری با رهبران ارکستری از جمله جووان فالتا، الکساندر رهبری (علی رهبری) و ماریوش اسمولی و ارکسترهای: فیلارمونیک تورینو، سنفونیک رادیو و تلویزیون اسپانیا، فیلارمونیک بوفالو و فیلارمونیک سنپطرزبورگ دیده میشود. رپرتوار ارکسترال دیلا در بردارنده قطعات مشهوری مانند: کنسرتو گیتار آرانخوئز و فانتزی برای یک مرد متشخص اثر رودیگو، کنسرتو del sur اثر مانوئل ماریا پونسه، دوبل کنسرتو پیاتزولا، کنسرتو یرزی باوئر و کنسرتو گیتار ویلالوبوس است.
اجرای دیلا از اثر خواکین رودریگو
سال ۲۰۰۷ را با برگزاری تور موفق کنسرتو آرانخوئز سپری کرد. این تور برای ویلا دستاوردهای مهمی داشت. نویسندگان مختلفی به تمجید از شیوه نوازندگی و درک بالای او از اجرای دیلا از قطعهای از خواکین رودریگواین اثر مشهور قرن بیستم پرداختند. ری بلوم در نشریه The Advertiser این پدیده نوظهور گیتار کلاسیک را اینطور توصیف کرد:” …با این که کنسرتو آرانخوئز قطعهای برای گیتار و ارکستر است، دیلا سازش را همچون یک ارکستر_که شش سیم دارد _ مینوازد. او در حالی که گردن سازش را با دست چپ در آغوش گرفته و دست راستش با مهارت کامل مشغول ضربه زدن به سیمها است، همچون عاشقی است که گونه معشوق را در برابر دارد. نوازندگی و برداشت او از موسیقیای که مینوازد یادآور در آغوش کشیدنی شهوانی ویا شاید سیلیِ آرامی است، حالتی نوسانی که در هر رابطه {انسانی} وجود دارد. …”
هنگام اجرا، از نظر تکنیکی به شکلی عمل میکند که دشوارترین پاساژها و پرشها را بدون کوچکترین لغزشی اجرا میکند و حواس شنونده را تنها متوجه بیان موسیقیایی خود از قطعات میکند. نوازندگان زیادی هستند که هر کدام با یک ویژگی شناخته میشوند؛ نوازنده سرعتی، نوازنده تکنیکی، نوازنده با رنگآمیزی ویژه و …؛ اما در مورد دیلا همه این خصوصیات در کنار هم، به شکلی در موسیقیای که او خلق میکند، احساس میشود.
سال ۱۹۹۹ اولین سیدی دیلا با عنوان Polish Guitar Music منتشر شد؛ پس از این ۳ مجموعه دیگر از نواختههای وی حاوی رپرتوار معاصر گیتار کلاسیک ضبط و روانه بازار شد. در این آلبومها او به تکنوازی گیتار و نیز همنوازی گیتار و ارکستر پرداخته است. از جمله قطعاتی که در این آثار مدرن میشنویم میتوان به آثار لئو برووِر، مانوئل ماریا پونسه، ماریو کاستلنووُ تدسکو، خواکین رودریگو، آلبرتو جیناسترا و آنتونیو خوزه اشاره کرد.
برگزاری تورِ جهانی در فصل کاری ۲۰۰۸_۲۰۰۹ با حدود ۱۰۰ اجرا در کشورهای مختلف، دیلا را در زمره بزرگترین هنرمندان کشورش، لهستان، مطرح کرد. چین، آلمان، ایتالیا، پرتغال، دانمارک از جمله میزبانان مارسین در این تور بودند. در همین سال مجله معتبر Classical guitar، ۲ بار تصویر دیلا را برای طرح روی جلد خود برگزید.
هماکنون او با آکادمیهای موسیقی کراکوف، کاتوویس و کُبلِنز در مقام استاد گیتار همکاری دارد.
“اگر بتوانم شنونده را با موسیقی خود همراه کنم، به هدف خود رسیدهام… در این صورت است که دیگر میان موسیقیهای امروز و گذشته تفاوتی نیست.”
مارسین دیلا
سایت شخصی مارسین دیلا: http://www.marcindylla.com
آخرین دیدگاهها